Bạn có đang GIÀU lên không?

Một lần trên đường chạy trên farm cùng với một bạn cộng sự của tôi, tôi đã hỏi bạn là làm thế nào để mình làm nông mà mình giàu lên mỗi năm?

Bạn vốn là người gắn bó với vùng đất Tây Nguyên từ nhỏ nên cũng trải qua nhiều thăng trầm, biến động mùa màng ở đây.

Nên bạn nói: cũng khó sếp ạ, còn tùy vào nhiều yếu tố, thời giá, sản lượng rồi…. rất nhiều yếu tố.

Tôi nói: ừ, cũng khó nhỉ, nhưng mình thử nhìn theo một khía cạnh này xem có okie không nhé.

(Vì tôi tay ngang đi vào trồng cây, tôi cũng không có bán sản phẩm của mình cho các đơn vị thu mua – vừa rồi có bán khoảng 1 tạ tiêu vì mình không tập trung vào sản phẩm tiêu, nhưng đó không phải là hướng chính)

Tôi nói với bạn:

Bây giờ, thử xem nhà mình có một miếng đất canh tác.

Thì theo thời gian sao biết nhà mình giàu lên hay nghèo đi?

Bạn nói: em ko biết sếp ạ

Haha, tôi cười nói, giờ như này nhé

Nhà cậu có cái bể hứng nước mưa, thì mỗi năm cái bể nó vơi nước là mình nghèo đi, cái bể nó đầy nước lên là mình giàu lên. Vậy có okie không?

Cậu ấy bảo, vậy cũng okie.

Tôi nói tiếp: tương ứng như vậy, trong vườn của mình mỗi năm đất nó vơi đi thì mình nghèo đi, mà mỗi năm đất nó đầy lên là mình giàu lên á.

Cậu ấy phân vân hỏi lại, sao có thể như vậy sếp, mình vườn mình sao có thể nở ra được. Diện tích chỉ có từng đó thôi.

Ha ha, tôi lại cười nói:

Thế này nhé, ở đây không phải vườn mình nó nở ra hay co lại, vì mình vẫn đang xem xét trên diện tích của mảnh vườn đó thôi.

Nhưng, cậu chú ý như này nhé

Mỗi năm có phải là có nắng, có gió, có mưa đúng không?

Và khi có mưa xuống, cậu có thấy nước từ trong vườn chảy ra nó trong hay nó đục?

Thường là nó đục sếp ạ (cậu ấy trả lời)

Uhm, vậy thì tại sao nước từ vườn chảy ra lại đục, trong khi nước mưa rơi xuống là trong? Có phải là nước mưa khi rơi xuống vườn, đọng lại thành dòng, chảy ra thì mang theo đất trong vườn chảy theo dòng đúng không?

Đúng rồi sếp

Ừ, như vậy là vườn mình bị bào mòn, bị rửa trôi, và sẽ có một lớp đất trên bề mặt vườn nhà mình bị nước mưa cuốn theo, nên xét ở khía cạnh “đất” đúng nghĩa thì vườn mình đã bị “mất đất” đúng không?

Ừ, đúng rồi sếp

Và nếu như điều này cứ tiếp tục suốt mùa mưa, thì có phải là đất trong vườn mình năm nay sẽ ít so với đất trong vườn mình năm trước không?

Và như vậy là mình bị “nghèo đi” á.

Ồ, sếp nói vậy giờ em mới để ý á.

Tiếp nữa, ngược lại

Nếu vườn mình để cỏ nhiều, cho cỏ mọc tự nhiên, có nhiều cây thân gỗ trong vườn. Thì khi mưa xuống cậu thấy là nước chảy ra là trong hay đục?

E thấy nước nó trong sếp ạ

Ờ, là bởi vì cỏ nó làm cho hạt mưa bị vỡ ra trước khi rơi xuống bề mặt, nên lực tác động của hạt mưa vào đất là yếu.

Rồi rễ cỏ giúp cho đất không bị rửa trôi, đồng thời dẫn nước thấm sâu vào đất, nên nước chỉ ngấm xuống rồi rỉ ra thành dòng, nên khi đó nước nó trong lắm, và đương nhiên là nước không lấy đất từ vườn đi.

Thêm nữa, khi có nước xuống, rồi có nắng thì cỏ phát triển nhanh, cậu thấy không xịt cỏ thì nó nhanh không?

Nhanh sếp ạ, nếu để tự nhiên thì chỉ 3 tuần đã đến ngang hông rồi.

Đúng rồi, mình cứ để như vậy, thì mưa với nắng mặt trời sẽ làm cho cỏ phát triển, đến khi nó lớn, già, mình cắt sát gốc rồi để thân cỏ phủ một lớp bề mặt.

Lớp đấy sẽ chạy đi đâu?

Không chạy đi đâu sếp, nó nằm ở đó thôi.

Đúng rồi, sau nó sẽ bị mối nó xông, rồi nó mục ra nó thành đất đúng không?

Đúng sếp

Rồi cái đó nó có làm cho đất trong vườn của mình “dày lên” không?

Có dày lên sếp

Ừ, có thể nó phải dày lên cả gang ấy nhỉ

Không tới đâu sếp, nhưng nó có dày lên.

Yeap, vậy so với năm trước thì vườn nhà mình “dày đất hơn” như vậy có phải là năm nay mình ‘giàu” lên không?

Cậu ấy cười nói: như vậy thì đúng là giàu lên sếp, nhưng mà em vẫn chưa có tiền.

Haha, tiền tính sau, nhưng mà mình phải làm giàu cho đất cái đã.

Vì cậu không làm giàu cho đất, thì cậu sẽ phải bù lại bằng phân bón, nghĩa là chi phí tăng. Mà nhìn vào cái lượng đất bị trôi ra khỏi vườn sau mỗi mùa mưa xem, coi vậy mà hàng tấn đất đấy, mình có mua tấn phân bỏ vào vườn không? Dù tấn phân cũng không bù lại tấn đất đấy đâu.

Nên là vườn cứ mỗi năm một nghèo đi thì cây mỗi năm một còi đi là vậy á.

Vậy là bây giờ cần tập trung “làm giàu” cho đất hả sếp?

Ờ, vườn khác thì mình không biết, nhưng vườn Rồng Xanh chúng ta sẽ theo hướng đó.

Okie sếp

Và… hôm nay chúng tôi cùng “Cắt cỏ thu hoạch đất” trên vườn Rồng Xanh